THEO DẤU VẾT NGAI VÀNG TRIỀU NGUYỄN.

Ngày đăng: Thứ 3 , 27/05/2025 21:54 .
Sau vụ việc ngai vàng triều Nguyễn – hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2015 – bị xâm hại, dư luận tiếp tục dấy lên những tranh luận xoay quanh tính nguyên bản của ngai vàng đang đặt tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế). Nhiều người cho rằng hiện vật này không phải là chiếc ngai gốc mà các vua Nguyễn từng sử dụng, thậm chí có thể chỉ là bản phục chế. Những lập luận này phần lớn dựa trên việc đối chiếu giữa ngai hiện tại với các tư liệu ảnh đen trắng từ triều Nguyễn.
Tuy nhiên, dựa trên quan sát và đối chiếu các tư liệu lịch sử, có thể thấy rằng một số khác biệt là có cơ sở lý giải và không đồng nghĩa với việc ngai hiện tại là bản sao hoàn toàn.
Không chỉ một chiếc ngai vàng

Trước hết, cần khẳng định rằng "ngai vàng" – hay còn gọi là bảo tọa, long ỷ, ngự tọa – không chỉ có một chiếc duy nhất trong suốt triều Nguyễn. Ngai được đặt tại nhiều địa điểm khác nhau như điện Trung Hòa (về sau là điện Càn Thành), các hành cung ở các tỉnh, chứ không riêng gì tại điện Thái Hòa. Thực tế, tại Trung Quốc – mô hình chế độ quân chủ mà triều Nguyễn phần nào học hỏi – các ngai vàng cũng được đặt tại nhiều điện khác nhau như điện Thái Hòa, Trung Hòa, Bảo Hòa, cung Càn Thanh…
Tuy nhiên, ngai vàng tại điện Thái Hòa mang ý nghĩa đặc biệt, bởi nơi đây diễn ra các sự kiện quan trọng bậc nhất như lễ đăng quang, đại triều, tiếp sứ thần, lễ vạn thọ… Do đó, ngai tại Thái Hòa được xem là biểu tượng quyền lực cao nhất của vương triều Nguyễn.

Các đời vua và biến đổi của ngai vàng

Qua các hình ảnh tư liệu, có thể thấy ngai vàng đã trải qua nhiều thay đổi qua các đời vua.
Thời vua Đồng Khánh: Ngai có bệ chạm hoa phù dung và dơi, 4 chân quỳ chạm phù dung, tay ngai chạm rồng đầu tròn. Ngai này còn được sử dụng đến thời Thành Thái.



Chân dung vua Đồng Khánh ngồi trên ngai có bệ chạm hoa phù dung và con dơi

Thời vua Duy Tân: Do vua còn nhỏ, ngai được thay bằng phiên bản nhỏ hơn, chạm khắc đơn giản hơn – mang hơi hướng ngai thờ.



Thời Khải Định – Bảo Đại: Ngai được thiết kế lại với đặc trưng là bệ thấp chạm hình rồng mây, giữa có cây san hô, bố cục 8 rồng chầu lên ngai gọi là thế Cửu Long. Lưng ngai và chân đều có ô hộc gắn kính, tay ngai không có đầu rồng – nhưng một số ảnh tư liệu (1920–1929) cho thấy phần tay ngai có mấu nối, cho phép tháo rời đầu rồng, có thể là chi tiết làm bằng kim loại hoặc vàng.



Mấu nối có gờ để tháo nắp đầu rồng trên ngai thời Khải Định. Chụp năm 1920-1929



Mấu nối đầu rồng kim loại ở 2 tay ngai trong ảnh chup năm 1930 triều Bảo Đại



Vua Khải Định chụp năm 1925. Ngai có bệ chạm 8 con rồng và cây san hô chính giữa bệ. Cách dải mây chữ S ở 4 góc bệ



Ngai tạ điện Thái Hòa có hoa văn chân, bệ trùng khớp ảnh chụp thời Khải Định.

Về cặp sư tử gác chân: Có lúc xuất hiện, có lúc không – có khả năng là bộ phận tháo lắp linh hoạt.

Ngai vàng hiện tại: Còn nguyên gốc hay đã bị tu sửa?

Khi đối chiếu ngai vàng hiện đang đặt tại điện Thái Hòa với các ảnh thời Khải Định – Bảo Đại, có thể thấy nhiều chi tiết trùng khớp như:

Bệ chạm 8 con rồng chầu
Cây san hô và dải mây hình chữ S
Chân và lưng ngai chạm ô hộc, có gắn kính
Phần thân ngai hoàn toàn tương đồng


Tuy nhiên, điểm khác biệt đáng chú ý nằm ở phần tựa lưng của ngai. Một bức ảnh do người Pháp chụp năm 1947 cho thấy chiếc ngai bị gãy phần tựa lưng. Một ảnh khác do người Mỹ chụp ngày 26/02/1968 trong chiến dịch Mậu Thân cho thấy ngai đã được tu sửa, phần tựa lưng chạm rồng cuốn mặt chính diện – giống với hiện trạng hiện nay.



Ảnh do người Pháp chụp điện Thái Hòa năm 1947. Ngai bị phá hủy phần tựa lưng.



Ảnh do người Mỹ chụp năm 26/02/1968 ngai có tựa lưng mới chạm con rồng chính diện uốn mình như hiện vật trưng vày ngày nay.

Điều này chứng tỏ ngai đã không còn giữ nguyên trạng từ đầu. Phần lưng ngai đã được phục dựng sau năm 1947, trong khi phần bệ và thân vẫn là nguyên bản từ thời Khải Định – Bảo Đại.

Câu hỏi còn bỏ ngỏ

Liệu chiếc ngai này có thực sự tồn tại từ thời Gia Long như một số hồ sơ ghi nhận hay không – vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải chắc chắn. Tuy nhiên, các bằng chứng hiện tại cho thấy ngai đã có mặt từ ít nhất đầu thế kỷ 20, trải qua giai đoạn bị hư hại và phục dựng.
Ngoài ra, còn tồn tại một chiếc ngai khác của triều Nguyễn từng được mang sang Pháp triển lãm năm 1930, hiện đang lưu giữ tại một bảo tàng Pháp, cùng với mũ áo của vua, hoàng hậu, công chúa và quan lại. Chiếc ngai này có phong cách thời Bảo Đại, phần bệ còn nguyên cặp sư tử chầu.

Kết luận

Dù không còn nguyên vẹn 100%, ngai vàng tại điện Thái Hòa vẫn là một hiện vật quý hiếm mang ý nghĩa biểu tượng và giá trị lịch sử sâu sắc. Việc tu bổ, bảo quản đúng mực để bảo tồn giá trị lâu dài và giúp công chúng chiêm ngưỡng đúng tầm vóc là điều rất đáng được quan tâm.


BẢO CỔ TRAI.
Việt Nam Phong Hóa-越南風化

Các tin bài, hình ảnh, thư từ muốn đăng lên Website: chuathien.vn xin gửi vào địa chỉ: chuathien2014.@gmail.com
Ý kiến của bạn 0
Hãy sử dụng tiếng Việt có dấu khi viết bài và điền đầy đủ thông tin. Bình luận của bạn sẽ được phản hồi trong thời gian sớm nhất

Đăng ký học

Lĩnh vực quan tâm chính là gì?
Số lượngTỷ lệ
247( 17 %)
59( 4 %)
23( 2 %)
36( 3 %)
1057( 74 %)
Số người tham gia bình chọn: 1422
Lần bình chọn đầu tiên: Thứ 5 , 18/04/2013 17:12
Lần bình chọn sau cùng: Thứ 5 , 19/06/2025 16:11

Tin liên quan

Thông báo

THÔNG TƯ 258 CỦA HĐTS: HƯỚNG DẪN SÁP NHẬP BAN TRỊ SỰ GHPGVN TỈNH, THÀNH PHỐ NHIỆM KỲ 2022-2027

Nhằm kiện toàn tổ chức bộ máy GHPGVN ở cấp tỉnh, thành phố theo hướng tinh gọn, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn, hôm nay, ngày 12/6/2025, Hội đồng Trị sự GHPGVN đã ban hành Thông tư số 258/TT-HĐTS về việc hướng dẫn sáp nhập...
Chi tiết »

VIỆC DỪNG HOẠT ĐỘNG BAN TRỊ SỰ GHPGVN CẤP QUẬN HUYỆN TỪ 1-7 SẼ THỰC HIỆN NHƯ THẾ NÀO?

 Thông tin từ Văn phòng Trung ương Giáo hội .Trưởng lão Hòa thượng Chủ tịch Hội đồng Trị sự vừa ấn ký ban hành 2 văn bản quan trọng liên quan tới việc dừng hoạt động của Ban Trị sự GHPGVN cấp quận, huyện, thị xã, thành phố...
Chi tiết »

THÔNG BÁO TUYỂN TÌNH NGUYỆN VIÊN CHO KHÓA TU MÙA HÈ

Thông báo tuyển tình nguyện viên cho khóa tu hè “Hành trang tuổi trẻ lần 6” tại chùa Phúc Lâm - năm 2025
Chi tiết »

THÔNG CÁO BÁO CHÍ GIẢI BÁO CHÍ PHẬT GIÁO NĂM 2025

Tiếp nối thành công Giải Báo chí Toàn quốc về Phật giáo 'Tuyên truyền lối sống Tốt Đạo - Đẹp Đời, Phật giáo Việt Nam đồng hành cùng dân tộc' lần thứ Nhất - năm 2024, Giáo hội Phật giáo Việt Nam...
Chi tiết »

THÔNG BẠCH CỦA GIÁO HỘI VỀ VIỆC TỔ CHỨC KHÓA TU, SINH HOẠT HÈ 2025 CHO THANH THIẾU NIÊN PHẬT TỬ

Thông tin từ Văn phòng Trung ương GHPGVN cho biết ngày 26-5, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự vừa ấn ký phát hành Thông bạch về việc tổ chức khóa...
Chi tiết »

Bài viết của Phật tử

Lên chùa hái lộc ngày xuân

Hòa chung trong dòng người kẹt cứng, tôi cũng len chân đến một gốc cây to của ngôi chùa bên đường để hái lộc. Nhưng tôi chỉ đưa tay bàn tay chai sần của mình chạm vào thân cây, rồi vươn những ngón...
Chi tiết »

Những Dòng Cảm Nhận

Những cảm nhận của các Phật tử Đạo tràng Cấp Cô Độc qua khóa Tập huấn Hoàng pháp viên cho cư sĩ đồng bào dân tộc thiểu số khu vực phía Bắc 
Chi tiết »

Vu Lan - Tình người trong đại dịch - PT Dương Thị Thúy Vân - PD Diệu Tường

Con người Việt Nam vốn giàu lòng nhân ái, thương người như thể thương thân. Với tinh thần “Chống dịch như chống giặc” và trong “tâm bão” của dịch thì khắp mọi nơi trên vùng miền của Đất nước đã...
Chi tiết »

Lá thư yêu Thương gửi Cha Mẹ nhân Mùa Vu Lan - PT Trần Thị Kim Dung

Và thế nào là Duyên khởi, Vô thường, Vô ngã, Nhân quả, Tứ Đế và Nghiệp báo, 12 nhân Duyên, Luân Hồi, Con hiểu được 5 giới là phẩm hạnh Đạo đức của Người Phật Tử, Ý Nghĩa Lễ Vu Lan “ Tâm...
Chi tiết »

MÙA VU LAN – NHỮNG KÝ ỨC VỀ MẸ - PT Đỗ Thị Minh Dũng

Chúng con lớn dần, lưng mẹ còng hơn, tóc mẹ bạc hơn, da nhăn nheo, nhưng từ con đến cháu lần lượt mẹ vẫn cõng bế cho bố mẹ chúng đi làm. Lúc đấy ai cũng bận chỉ lo công việc, gia đình chồng (vợ) con mà cứ nghĩ mẹ...
Chi tiết »

Mời quảng cáo

Pháp âm

Tin tức mới

THANH HÓA: CÔNG BỐ, TRAO CÁC QUYẾT ĐỊNH BỔ NHIỆM TRỤ TRÌ VÀ KIÊM NHIỆM CÁC TỰ VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Chiều ngày 24/06/2025, tại Văn phòng BTS Phật giáo tỉnh (chùa Đại Bi, TP. Thanh Hóa) Ban Thường trực Ban Trị sự GHPGVN tỉnh tổ chức lễ công bố, trao quyết định bổ nhiệm trụ trì và kiêm nhiệm trụ trì 5 tự viện trên địa...
Chi tiết »

HÀ TĨNH: HỘI NGHỊ TỔNG KẾT VÀ KẾT THÚC NHIỆM VỤ BAN TRỊ SỰ PHẬT GIÁO HUYỆN THẠCH HÀ

Chiều ngày 23/6/2025 (28-5-Ất Tỵ), tại chùa Khánh Lưu (xã Thạch Kênh, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh), trong không khí trang nghiêm, thắm đượm đạo tình, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Thạch Hà...
Chi tiết »

NAM ĐỊNH: 127 HÀNH GIẢ AN CƯ TRANG NGHIÊM CỬ HÀNH LỄ BỐ TÁT TỤNG GIỚI TẠI TRƯỜNG HẠ CHÙA TIÊN HƯƠNG

Sáng ngày 24/06/2025 (nhằm ngày 29 tháng 5 năm Ất Tỵ), tại chùa Tiên Hương, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định – một trong những trụ xứ an cư kiết hạ tập trung của Phật giáo tỉnh, 127 hành giả an cư đã trang nghiêm cử hành lễ...
Chi tiết »

HÀ NỘI: CHIA SẺ PHẬT PHÁP VỚI CHỦ ĐỀ "CON ĐƯỜNG ĐI ĐẾN BỒ ĐỀ ĐẠO" TẠI CHÙA QUÁN SỨ

Ngày 22/06/2025 tại Giảng đường Chùa Quán Sứ  ( 73- Phố Quán Sứ- Hà Nội). Đại đức Thích Hạnh Minh tiếp tục chia sẻ  Phật pháp  với chủ đề ” CON ĐƯỜNG ĐI ĐẾN BỒ ĐỀ ĐẠO – tu tập và học Phật theo Phật giáo trong...
Chi tiết »

Đăng ký học

Lĩnh vực quan tâm chính là gì?




Thống kê truy cập

00000005

Hôm nay: 3693

Hôm qua: 2954

Tháng này: 85611

Tháng trước: 103138

Tất cả: 5942377


Đang online: 36
IP: 216.73.216.128
Mozilla 0.0