Tham dự chứng minh buổi lễ có, HT. Thích Thích Bảo Nghiêm, Phó Chủ tịch HĐTS, Trưởng Ban Hoằng pháp TƯ, Trưởng BTS GHPGVN tỉnh Hà Tĩnh; TT. Thích Chiếu Tuệ, Ủy viên HĐTS, Phó Thường trực BTS GHPGVN tỉnh; cùng chư Tôn Thượng tọa, Đại đức Tăng, chư Tôn đức Ni trụ trì các tự viện huyện, thị, thành phố, gần một ngàn Phật tử thiện nam tín nữ trong toàn tỉnh về tham dự.
Về phía khách mời có ông Nguyễn Hải Nam, Phó Ban Dân vận Tỉnh ủy; ông Phan Quốc Khánh, Trưởng ban Tôn giáo tỉnh; ông Nguyễn Hồng Phong, Giám đốc Công an tỉnh; ông Võ Anh Tuấn, Phó ban Tôn giáo Dân tộc UBMTTQ tỉnh; ông Trần Minh Kỳ, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo UBND, UBMTTQ Tp. Hà Tĩnh; đại diện một số phòng, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh, Tp. Hà Tĩnh, phường Đại Nài về dự lễ.
Thượng tọa Thích Chiếu Tuệ - Phó Thường trực BTS GHPGVN tỉnh cung tuyên tiểu sử Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông, ôn lại cuộc đời và sự nghiệp, những cống hiến của Ngài với dân tộc và đạo pháp.
Như chúng ta đã biết, Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông là một nhân vật lịch sử của nước Việt. Vua Trần Nhân Tông sinh năm 1258, lên ngôi năm 1279, xuất gia năm 1298 và mất vào năm 1308. Lịch sử ghi lại, từ nhỏ Ngài không thích thịt cá, không thích xa hoa gấm vóc…
Tiểu sử ghi lại Ngài học đạo với Tuệ Trung Thượng Sĩ, được Thượng Sĩ hết lòng hướng dẫn và trao đổi những yếu nghĩa Thiền tông.
Năm 1285, Ngài đã lãnh đạo và chiến thắng cuộc xâm lăng Nguyên – Mông lần thứ nhất. Năm 1288 Ngài lại chiến thắng quân Nguyên – Mông lần thứ hai. Có hai câu thơ còn lưu lại về việc này;
“Xã tắc hai phen chồn ngựa đá
Non sông muôn thuở vững âu vàng”.
Năm 1293, Ngài nhường ngôi cho con là Trần Anh Tông lên làm Thái Thượng Hoàng. Năm 1294, Ngài cầm quân sang chinh phạt Ai Lao, giữ yên bờ cõi và làm cho nước Triệu Voi tiếp tục thần phục Đại Việt.
Sau khi chinh phạt Ai Lao, Ngài về Hành cung Vũ Lâm – Ninh Bình, cầu Quốc sư Huệ Tuệ làm lễ Xuất gia, tập sự tu hành. Năm 1299. Ngài quyết tâm trở lại thăm Kinh sư lần cuối, rồi đi thẳng lên núi Yên Tử – Quảng Ninnh quyết chí tu hành, tham thiền nhập định, lấy tên là “Hương Vân Đại Đầu Đà” và độ Đồng Kiên Cương làm đệ tử và ban pháp hiệu là Pháp Loa.
Năm 1307, Ngài truyền Y Bát lại cho Tôn giả Pháp Loa, làm Sơ Tổ Trúc Lâm. Ngài để lại cho hậu học một số tài liệu vô cùng quý báu như: Trần Nhân Tôn thi tập, Đại Hương Hải Ấn thi tập, Tăng Già Toái Sự, Thạch Thất Mỵ Ngữ, Trung hưng Thực Lục, Truyền Đăng Lục v.v….
Trong không gian trang nghiêm, trầm hương quyện tỏa, chư Tôn đức Tăng Ni, Phật tử và đại chúng đối trước tôn tượng Ngài dâng nén tâm hương, thành kính cúi đầu đảnh lễ hướng lòng về non thiêng Yên Tử, nơi Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông tu hành đắc đạo, lập ra Thiền phái Trúc lâm Yên Tử, một phái thiền đặc sắc, nhập thế và rất riêng của Việt Nam.
Với những đóng góp to lớn cho dân tộc và đạo pháp, Ngài được tôn vinh là Điều Ngự Giác hoàng vì những đóng góp vĩ đại trong sự nghiệp bảo vệ độc lập, chủ quyền dân tộc cũng như trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, người anh hùng dân tộc, nhà văn hóa vĩ đại, bậc đạo sư Thiền của non sông đất nước Việt. Đồng thời toàn thể đại chúng cùng dâng hương tưởng nhớ tri ân lịch đại Chư vị Tổ sư truyền giáo truyền giới khai sáng già lam, và các bậc tiền nhân công đức xả thân cống hiến cho đạo pháp trên quê hương Hà Tĩnh.
Lời tưởng niệm do HT. Thích Bảo Nghiêm cung tuyên đã nói lên tư tưởng xuất trần, tinh thần bát nhã, xả ly và một sự nghiệp đầy quang huy để lại cho hậu thế của Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông; “Trên tinh thần sắc tướng vốn không, mượn cảnh huyễn, độ người như huyễn, tử sinh nào có, nương thuyền từ độ kẻ trong mê, như Tổ sư đã dạy "Tất cả pháp không diệt. Ai hiểu được như vầy. Thì chư Phật hiện tiền. Nào có đến có đi’.Do đó, dù thời gian có đi qua hơn 700 năm, không gian có biến dịch, song công đức, đạo nghiệp của Tổ sư vẫn còn sống mãi trong trang sử vàng son của dân tộc, của Phật giáo Việt Nam trong sự nghiệp hộ quốc an dân, đoàn kết hòa hợp toàn dân, phát huy Đạo pháp trong thời đại ngày nay và mãi mãi về sau..."
Tại buổi lễ, chư Tôn đức cùng đại chúng bày tỏ một lòng thành kính cúi đầu đảnh lễ Đức vua - Phật Hoàng và cúi đầu tưởng nhớ niệm ân về công lao to lớn của lịch đại chư vị Tổ sư, hướng tâm phát nguyện phụng trì Phật pháp, phát huy chân lý đạo nhà, làm rạng rỡ tổ ấn vàng son một cõi bền muôn thuở.
Cũng tại đây, Hòa thượng Trưởng ban cùng chư Tôn đức cũng đã dâng lời tưởng niệm lần thứ 12 cố Hòa thượng Thích Thanh Tứ, Ngài đã có nhiều đóng góp to lớn cho những thành tựu Phật sự chung của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trở thành cầu nối giữa đạo với đời, giữa Phật giáo miền Bắc với Phật giáo miền Trung và Phật giáo miền Nam.
Trước đó, vào sáng sớm, HT. Thích Bảo Nghiêm đã cử hành nghi lễ cúng Lịch đại chư vị Tổ sư hoằng truyền Phật pháp trên đất Hà Tĩnh, toàn thể chư Tôn đức, Phật tử vân tập về Chánh điện chùa Cảm Sơn tụng kinh, niệm Phật, bái lạy chư Tổ.
Mỗi năm, vào dịp tưởng niệm Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết-bàn, Phật giáo Hà Tĩnh lấy ngày 3/11 âm lịch làm ngày truyền thống tưởng niệm chư vị Tổ sư truyền giáo truyền giới, kiến lập già lam trên vùng đất xứ Nghệ, qua đó thể hiện tinh thần tri ân và giáo dục thế hậu lai có trách nhiệm với lịch sử, luôn trân trọng và gìn giữ, kế thừa và phát huy những tinh hoa của các Ngài, qua đó tô đẹp thêm tinh thần tri ân, báo ân và kế thừa tinh thần đạo pháp xuyên suốt chiều dài, nét văn hóa của một dân tộc và giáo lý Phật đà đã tồn tại mấy hơn hai nghìn năm trên đất Việt.
Cũng trong dịp này, Tăng Ni và Phật tử Phật giáo tỉnh nhà hân hoan kính dâng lời khánh chúc nhân dịp kỷ niệm 50 năm - ngày xuất gia của Hòa thượng Trưởng ban. Đại chúng cùng đồng cầu nguyện Hòa thượng sức khỏe miên trường, cửu trụ Ta bà để cho hạt giống trí tuệ được ban trải muôn nơi, ánh sáng Phật pháp có cơ hội rọi cùng mọi nẻo.
Lễ giổ tổ 3/11 hằng năm, là dịp hiện diện đầy đủ toàn thể chư Tăng, Ni trú xứ hành đạo trên vùng đất Hà Tĩnh với tinh thần đoàn kết tìm về cội nguồn hướng lòng tri ân-báo ân, khơi dậy lịch sử Phật giáo vùng đất Hoan Châu xưa đầy quang huy chói sáng, nơi đây là cửa ngõ để Phật giáo của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni về với nước Việt thấm đẫm dấn thân qua câu chuyện Chữ Đồng Tử học đạo với Đại sư Phật Quang trên núi Quỳnh Viên, gần cửa Sót (cửa Nam Giới) năm 294 trước công nguyên.
Ban TT-TT PG Hà Tĩnh